Kuganira Kunanirwa kw'imbwa Kongera
-Kunanirwa kw'impyiko-
Mu minsi 10 ishize cyangwa irenga, imbwa ebyiri zahuye nimpyiko zikabije, imwe yagiye, undi nyir'inyamanswa aracyakora cyane kugirango ayivure. Impamvu ituma dusobanuka neza kubyerekeye kunanirwa kw'impyiko zikomeye ni uko mugihe cya mbere cyibizamini bya biohimiki, ibipimo byumwijima nimpyiko byari byiza cyane, kandi nta kimenyetso cyerekana kunanirwa kwimpyiko mumubiri. Nyuma yiminsi 1-2 yo kwisuzumisha, umubiri wahise wumva utamerewe neza, hamwe no kurya, kugabanuka kumubiri, no kunanirwa mumutwe. Noneho, kumunsi wa gatatu wo kujya mubitaro kwisuzumisha, ibipimo byimpyiko byerekanaga ko impyiko zananiranye, kandi ibimenyetso byumwijima nabyo byariyongereye. Bidatinze, izindi ndwara zikomeye zingingo nka uremia, kunanirwa k'umutima, na encephalopathie hepatike byagaragaye nyuma yiminsi mike. Indwara iyo ari yo yose ishobora gutera imbwa… Kuki kunanirwa kw'impyiko biteye ubwoba? Haracyari ibyiringiro nyuma yo kunanirwa kw'impyiko?
Kunanirwa kw'impyiko nimbwa ni iki? Ubwa mbere, kunanirwa kw'impyiko ntabwo ari indwara imwe, ahubwo ni ijambo rusange kubisubizo byinshi byindwara zijyanye n'ubuzima bw'impyiko no kugabanuka kw'imikorere. Impyiko nzima ishinzwe kugenzura amazi mu mubiri, kurekura imisemburo ikenewe mu gukora selile zitukura, gukuraho uburozi bwa metabolike, no gukomeza uburinganire bwa electrolyte. Iyo impyiko ifite ibibazo, ntishobora gukora neza iyi mirimo, kunanirwa kwimpyiko akenshi bitera kubura amaraso make, kutaringaniza electrolyte, aside aside, alkalose, na uremia.
Kunanirwa kw'impyiko birashobora kugabanywa kunanirwa kw'impyiko no kunanirwa kw'impyiko zidakira. Impamvu zikunze kugaragara zitera impyiko zikomeye zifitanye isano no gufata uburozi cyangwa indwara, zishobora gutera kugabanuka gutunguranye kumikorere yimpyiko mumasaha make cyangwa iminsi. Umubare munini w'impyiko zikomeye ziragoye kumenya icyateye iyi ndwara, keretse niba ari imiti itari yo ishobora kugenwa hifashishijwe inyandiko. Kunanirwa kw'impyiko karande ni iterambere rimara ibyumweru, ukwezi, cyangwa imyaka, hamwe no kugabanuka kwimikorere yimpyiko. Muri Amerika, igice kinini cyacyo gifitanye isano no gusaza, kandi mu Bushinwa, gufata igihe kirekire ibiryo bidakira byangiza ibintu cyangwa ingeso yo kugaburira siyansi nabyo bifitanye isano. Impamvu yo kunanirwa impyiko zidakira biragoye kumenya. Gusa iyo impyiko itakaje hejuru ya 75% yimikorere yayo hazabaho kwigaragaza kwa laboratoire. Birashoboka cyane ko nyuma yo kurya ibiryo runaka kumwaka, ntakibazo kizabaho. Mugihe kigeze kumwaka 1 numunsi 1, impyiko izaba yangiritse kuva mubwinshi kugeza mubwiza, bigatuma impyiko zananirana.
-Gutera ibintu byo kunanirwa kw'impyiko-
Ikintu cyose kigira ingaruka kubuzima bwimpyiko gishobora gutera impyiko. Niba birambuye, impamvu zirashobora kugabanywa mubice bikurikira
1: Gusaza ntibigaragarira gusa mu maso hakeye no kwihangana, ahubwo binaganisha ku kugabanuka kwimikorere yo kuvugurura ingirabuzimafatizo, buhoro buhoro imikorere yingingo. Ninimpamvu nyamukuru yo kunanirwa nimpyiko zidakira ziterwa nimpamvu zitari hanze. Mu ngingo zabanjirije iyi ku mbwa zishaje, twerekanye ko indwara z'umutima n'impyiko ari zo zikunze gutera abantu imbwa zishaje.
2.
3: Indwara ya bagiteri, indwara nyinshi zandura na bagiteri zirashobora gutera impyiko, bikangiza ingirabuzimafatizo. Byinshi muribi biterwa no koga mumazi yanduye kandi yanduye, cyangwa kunywa amazi mabi aturuka mumashyamba hanze. Izi bagiteri cyangwa virusi mubisanzwe bitera impyiko no kwangirika kwingirabuzimafatizo, bigakurikirwa no kunanirwa imikorere yimpyiko, umuvuduko ukabije, amaherezo bikananirwa impyiko.
4: Nephrotoxicity niyo itera cyane kunanirwa kw'impyiko mu Bushinwa, kandi ibintu bifite ubumara bishobora kwangiza ingirangingo. Iyo imbwa zirya ibiryo bifite ubumara, nka antifreeze na lili, ibiryo byinshi birashobora gutera impyiko, ndetse nta muti wabivura; Imiti myinshi irashobora kandi gutera impyiko, nkimiti myinshi ikonje na gentamicin. Nibura kimwe cya kabiri cyamabwiriza yibiyobyabwenge avuga ko indwara zimpyiko zigomba kuvurwa ubwitonzi cyangwa kugabanya dosiye bigomba gukoreshwa kubura impyiko.
5: Igihe gito kigabanya umwuma mwinshi, impiswi zihoraho, kuruka, gutwikwa, kuva amaraso menshi, asite, nibindi.
-Kora impyiko zidakira-
Kunanirwa kw'impyiko zikomeye kandi zidakira ni indwara zikomeye zishobora guhungabanya ubuzima bw'imbwa. Kunanirwa gukabije kwimpyiko birashobora gupfa muminsi mike, ariko icyiza nuko nukuvura neza, amahirwe masa arashobora kugarura gukira byuzuye. Kunanirwa kw'impyiko karande ntibishobora kwerekana ibimenyetso bigaragara mugihe gito, ariko iterambere ryindwara rimwe na rimwe kandi ntishobora gukira rwose. Irashobora gusa kugumana impyiko gutakaza imikorere rwose no kongera ubuzima bwiza.
Ishyirahamwe mpuzamahanga ry’impyiko (IRIS) rivuga ko kunanirwa kw'impyiko bidakira bishyirwa mu byiciro bine. Urwego rwohejuru, ibimenyetso byinshi bitunga inyamanswa, hamwe nubuvuzi bwambere, igihe kirekire cyo kubaho kwabo. Nk’uko imibare y’iryo shyirahamwe ibigaragaza, igihe cyo kubaho hagati y’imbwa mu cyiciro cya mbere cyo kunanirwa impyiko zidakira kirenga iminsi 400, igihe cyo kubaho hagati mu cyiciro cya kabiri ni iminsi 200-400, icyiciro cya gatatu ni iminsi 100-200, no kubaho igihe mu cyiciro cya kane ni iminsi 14-80 gusa. Mubyukuri, gutahura hakiri kare indwara no kwita kubumenyi bwa ba nyiri amatungo bigira uruhare rukomeye mubuzima. Usibye dialyse, mubyukuri nta muti wihariye wokuvura impyiko, bityo ibisubizo byimiti itarobanuye birashobora kwihutisha umuvuduko witerambere ryindwara.
Ko gutahura hakiri kare ari ngombwa, ni ubuhe buryo bwo kunanirwa kw'impyiko? Impamvu ituma impyiko zidakira zigoye kubimenya ni ukubera ibimenyetso byayo byambere bitagaragara cyane, kandi kuvumbura akenshi biherekejwe nimpanuka, nko kwiyongera kwinkari mu ruhago no kugabanuka kwinkari; Kurugero, intege nke za sisitemu hamwe nubunebwe bwo mumutwe buterwa no kugabanuka kwa potasiyumu mumaraso; Kurugero, kuruka kenshi no gucibwamo rimwe na rimwe; Mugihe ibintu byifashe nabi, hashobora kubaho ibimenyetso bimwe bigaragara, nk'amaraso mu nkari, gusinzira no kunanirwa, kubura amaraso ndetse no mu menyo yijimye, ibisebe byo mu kanwa bikomeje, gutakaza ibiro cyane, intege nke zo kugenzura ubwonko ku mubiri, kugenda bidahungabana, ubushake bwo kurya, cyane inkari cyangwa kugabanuka cyane;
Nyuma yo kubona ibimenyetso byavuzwe haruguru, hita ujyana itungo ryawe mubitaro byiza biri hafi kugirango bipimishe ibinyabuzima. Mubisanzwe birasabwa gukora ikizamini cyibinyabuzima hamwe nibintu 16 cyangwa byinshi, bigomba kuba birimo ibipimo byimpyiko nka creatinine, azote ya urea, na fosifore. Kuberako umwijima nimpyiko bikunze gukura hamwe, kugenzura ibipimo byumwijima nabyo ni ngombwa. Ukurikije ibisubizo by'ibizamini, menya imiterere yo kunanirwa kw'impyiko, gerageza kumenya icyateye kunanirwa kw'impyiko bishoboka, hanyuma uhabwe ubuvuzi bugenewe. Birakomeye, bikomeye, hanyuma ugenzure byimazeyo ubuzima nimirire, gusa murubu buryo hashobora gutinda iterambere ryindwara bishoboka kandi ubuzima bukiyongera.
Igihe cyo kohereza: Gicurasi-06-2024